Genk: het Europese project ice wish monitort en sensibiliseert energie- en waterverbruik bij sociale huurders

De sociale huisvestingsmaatschappij ‘Nieuw Dak’ start in samenwerking met de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) en Stebo vzw dit najaar in de Genkse wijk Kolderbos het Europese proefproject ‘Ice Wish’. Dit project wil bij sociale huurders uit 10 verschillende landen aantrekkelijke, gebruiksvriendelijke en toegankelijke ICT-toepassingen testen. Het doel is om hen te stimuleren en motiveren om hun energie- en waterverbruik te verminderen. ‘Nieuw dak’ is daarmee de enige sociale woonmaatschappij in België die slimme meters uittest bij deze specifieke doelgroep.

Ice Wish zal simultaan in 300 sociale woningen verspreid over 10 Europese landen (Italië, België, Bulgarije, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Polen, Spanje en het VK) in werking treden. Het is een proefproject waarbij onderzocht wordt of toegankelijke, interactieve ICT-toepassingen gebruikers kan aanzetten tot het verminderen van hun energie- en waterverbruik zonder dat dit veel effect heeft op hun levensstijl. Maar daarnaast wil het ook testen of dergelijke ICT-toepassingen gebruikers kan sensibiliseren en engageren als actieve spelers met betrekking tot het ontwikkelen van een meer duurzame levensstijl waarbij de bewoners bewuster omgaan met water en energie. De concrete doelstelling is om 15% vermindering van het energie- en waterverbruik te bekomen voor de 300 sociale woningen in 10 Europese landen.

Via een speciaal Ice Wish-kanaal (zie foto) kan je op je TV het verbruik van water, elektriciteit en/of gas van dat moment zien. Je kan ook onmiddellijk de kosten aflezen. Niet enkel het eigen verbruik zal op te vragen zijn, maar ook het gemiddelde verbruik van de andere deelnemers (per land). Via het speciale kanaal krijg je dan ook tips waar je zuiniger kan zijn. Daarnaast ondersteunen medewerkers van Stebo (Steunpunt Buurtopbouwwerk) de huurders bij het verbeteren van hun verbruik. Het monitoren en sensibiliseren van de huurders gebeurt gedurende één jaar en zal starten in november 2012.

In Genk wordt dit project uitgetest bij 30 gezinnen in de wijk Kolderbos. ‘Nieuw Dak’ heeft reeds vele jaren geïnvesteerd in het renoveren en energiezuinig maken van deze appartementen, onder andere het isoleren van daken, super isolerende dubbele beglazing, isoleren van vloeren, plaatsen van zonneboilers, voorzien van regenwaterrecuperatie. Dit is een gelegenheid om deze inspanningen te evalueren. Wat is de echte opbrengst voor de huurder? Tot nog toe waren er enkel theoretische berekeningen. Deze kunnen nu getoetst worden aan de werkelijke winst. Bij de 30 deelnemers zijn er ook 6 niet gerenoveerde appartementen om een vergelijking mogelijk te maken met de gerenoveerde appartementen.

Ice Wish

Ice Wish is een acroniem voor Demonstrating through Intelligent Control (smart metering, wireless tehcnology, cloud computing and user-oriented display information), Energy and Water wastage reductionsin European Social housing.

Maatschappelijke meerwaarde

Een veel gehoorde kritiek op slimme meters is het feit dat dit voor bepaalde doelgroepen té technisch is. Wanneer het opvolgen van het verbruik te moeilijk is (bijvoorbeeld via de computer of via een toestelletje in de garage) zal dit niet veel effect hebben op het verbruik. De baten zullen dan niet opwegen ten opzichte van de kosten om dergelijke slimme meters te installeren. Dit project test onder andere de gebruiksvriendelijkheid van de ICT-toepassing uit in 10 verschillende landen bij bewoners met een verschillend profiel. Het feit dat dit eenvoudig op het televisietoestel kan afgelezen worden en visueel herkenbaar is, zou de deelnemers moeten aanzetten om hun verbruik nauwlettender in het oog te houden. Het steunpunt opbouwwerk zal daarnaast ook persoonlijke begeleiding geven aan de deelnemers. Het project zal op die manier veel relevante informatie samenbrengen over het gebruik en omgaan met slimme meters bij moeilijker te bereiken doelgroepen.

Technische meerwaarde

Ice Wish installeert een op punt gesteld ICT monitor systeem, met inbegrip van slimme meters, wirelesscommunication, 'cloud' computing en een standaard set-top box systeem (een elektronisch apparaat dat een televisie verbindt met externe bronnen, het signaal decodeert zodat het te zien is op de aangesloten televisie) (zie figuur):

Automatische slimme meters voor het continu meten van elektriciteit, gas- en waterverbruik en sensoren om milieuomstandigheden binnenshuis te meten.
Draadloze communicatie systemen die gebruik maken van breedband internet of GPRS om gegevens te uploaden naar een centrale databank
Geavanceerde “cloud computing” om ruwe data over energie- en waterverbruik te extraheren en om te zetten naar indexen.
Veilige en draadloze transmissie van informatie via set-top box naar de televisie in de huiskamer.
Intuïtieve en gebruiksvriendelijke weergave op het televisiescherm in de huiskamer met een interactief menu.

Leerpunten

De subsidies vanuit Europa zijn echt nodig om het project te realiseren, want de installaties kosten nog veel.
De samenwerking met de nutsmaatschappijen verloopt niet altijd vlekkeloos. Zij zijn zelf bezig met slimme meters, waardoor gelijkaardige nevenprojecten minder aandacht krijgen.
Voorlopig wordt 1 testinstallatie uitgetest. Deze geeft reeds bemoedigende resultaten wat betreft de bewustmaking.

Overdraagbaarheid

Het project kan leiden tot een win – win –win – situatie: win voor de nutsmaatschappij, win voor de gebruiker en win voor de huisvestingsmaatschappij én win voor de samenleving. Een positieve evaluatie van dit project zou kunnen leiden tot een implementatie op grote schaal. Het project is namelijk gemakkelijk overdraagbaar.

Actoren

VMSW (Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen)
Nieuw Dak
Stebo vzw
Actoren uit andere Europese partnerlanden (Italië, België, Bulgarije, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Polen, Spanje, Nederland en het VK).

Financiering

Europese Commissie onder het programma: “The information and Communication Technologies Policy Support Programme”
Totale kostprijs: 4.913.926 €
EU bijdrage: 2.456.960€