Partnerschappen

Werking 

De kern van de Stedelijke Agenda voor de EU is de ontwikkeling van partnerschappen, die zich richten op twaalf geselecteerde stedelijke uitdagingen (die als dusdanig staan vermeld in het Pact van Amsterdam):

  1. Inclusie van migranten en vluchtelingen (Inclusion of Migrants and refugees)
  2. Luchtkwaliteit (Air quality); 
  3. Armoede in steden (Urban poverty); 
  4. Huisvesting (Housing); 
  5. Circulaire economie (Circular economy); 
  6. Banen en vaardigheden in de lokale economie (Jobs and skills in the local economy); 
  7. Aanpassing aan klimaatverandering (Climate adaptation); 
  8. Energietransitie (Energy transition);
  9. Duurzaam gebruik van land en op natuur gebaseerde oplossingen (Sustainable use of land and nature based solutions); 
  10.  Stedelijke mobiliteit (Urban mobility); 
  11. Digitale transitie (Digital transition); 
  12. Innovatieve en verantwoorde publieke aanbestedingen (Innovative and responsible public procurement).

In de partnerschappen gaan lidstaten, steden, Europese instellingen en andere stakeholders concreet aan de slag met als doel: betere regelgeving, betere toegang en benutting van Europese fondsen en betere kennisdeling en samenwerking tussen steden. Zij verkennen hoe EU-beleid meer in lijn kan worden gebracht met de stedelijke praktijk. 

Elk partnerschap bestaat uit vertegenwoordigers van de Commissie (die het proces begeleidt), de lidstaten, regionale overheden, steden, deskundigen, Europese organisaties (bijvoorbeeld Eurocities, EIB, URBACT, EUKN), en belanghebbenden (NGO's,...). De grootte van een partnerschap is ongeveer 15 actoren. De samenstelling wordt goedgekeurd door de DG Urban Matters, de Directeurs-generaal van Stedelijke Aangelegenheden uit de EU-lidstaten. Deelname is vrijwillig en staat open voor alle geïnteresseerden. Belangrijk is de bereidheid om hiervoor tijd en middelen vrij te maken en de expertise waarover de deelnemende partners beschikken.

De concrete output van de partnerschappen bestaat uit actieplannen waarbij, geheel in lijn met het streven van de Commissie naar betere regelgeving, de nadruk zal worden gelegd op een meer doeltreffende en coherente uitvoering van bestaand EU-beleid in steden. Daarnaast zal aandacht worden besteed aan het vergemakkelijken van de toegang tot EU-financiering, de bevordering van het combineren van EU-fondsen, het verbeteren van de beschikbare kennis over stedelijke aangelegenheden en de uitwisseling van goede praktijken. Het eerste jaar ongeveer wordt gewerkt aan een scoping nota en actieplan, daarna volgt de implementatie van het actieplan. De looptijd van een partnerschap bedraagt ongeveer drie jaar.

Er zijn al vier proefpartnerschappen van start gegaan met de volgende onderwerpen: de inclusie van migranten, gecoördineerd door de gemeente Amsterdam; luchtkwaliteit, gecoördineerd door Nederland; huisvesting, gecoördineerd door Slowakije; en armoede in steden, gecoördineerd door België en Frankrijk. De overige partnerschappen zullen tussen eind 2016 en de zomer van 2017 worden opgezet.

Stand van zaken van de partnerschappen

  • De eerste vier partnerschappen zijn in 2016 van start gegaan, onder het Nederlandse EU-voorzitterschap. Het gaat hierbij om de thema’s Inclusie van migranten en vluchtelingen, Huisvesting, Luchtkwaliteit en Armoede in steden. De actieplannen waren in de zomer het onderwerp van een publieke consultatieronde en worden in de herfst van 2017 ter goedkeuring voorgelegd aan de DG Urban Matters. Daarna volgt de uitvoeringsperiode. 
  • Onder het Slovaakse voorzitterschap (juli 2016 - december 2016) gingen de volgende vier partnerschapen van start: Circulaire Economie, Banen en vaardigheden in de lokale economie, Stedelijke mobiliteit en Digitale transitie. De scoping papers werden in de lente van 2017 goedgekeurd door de DG Urban Matters.
  • Onder het Maltese EU-voorzitterschap (januari 2017 – juni 2017) startten ook de partnerschappen op rond Duurzaam gebruik van op land en op natuur gebaseerde oplossingen, Energietransitie, Aanpassing aan klimaatverandering en Innovatieve en verantwoorde publieke aanbestedingen.

Deelname van Vlaamse en Belgische actoren

  • België, via de POD Maatschappelijke Integratie is, naast Frankrijk, de coördinator van het partnerschap Armoede in steden. In dat partnerschap zijn ook de stad Kortrijk en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vertegenwoordigd;
  • Gent neemt deel aan het partnerschap Banen en vaardigheden in de lokale economie; 
  • Het Waals Gewest is vertegenwoordigd in het partnerschap Stedelijke mobiliteit;
  • Vlaanderen, via OVAM, zit in het partnerschap Circulaire economie;
  • De stad Antwerpen doet mee aan het partnerschap Duurzaam gebruik van land en op natuur gebaseerde oplossingen;
  • De stad Roeselare is samen met Londen en Gdansk coördinator van het partnerschap Energietransitie

Documenten

  • Het Pact van Amsterdam
  • Action papers van de verschillende partnerschappen (eenmaal definitief klaar)

Website

Meer nieuws over de Urban Agenda en de voortgang van de partnerschappen is te vinden op https://ec.europa.eu/futurium/en/urban-agenda 

Komende EU-voorzitterschappen 

  • Januari 2018 - juni 2018: Bulgarije
  • Juli 2018 - december 2018: Oostenrijk
  • Januari 2019 - juni 2019: Roemenië
  • Juli 2019 - december 2019: Finland
  • Januari 2020 - juni 2020: Kroatië
  • Juli 2020 - december 2020: Duitsland