Op 17 maart 2015 werd de vijfde editie van de Stadsmonitor voorgesteld in Lamot te Mechelen. De Stadsmonitor brengt de leefkwaliteit van de centrumsteden in kaart en geeft aan hoe duurzaam hun ontwikkeling is. Nieuw aan deze editie is de extra katern rond gezinnen in de stad. Die brengt de gezins- en kindvriendelijkheid van de centrumsteden in kaart. In dit artikel leest u vijf markante vaststellingen uit de Stadsmonitor 2014.

Steden staan in de spits als het gaat over demografische veranderingen

Steden zetten sterk in om aantrekkelijke woon- en leefsteden te zijn. Enkele uitdagingen waar de steden nog uitdrukkelijk mee te maken hebben, zijn een stijgend groeipercentage van de bevolking; verdere vergroening, vergrijzing, verzilvering en verkleuring; en een selectieve stadsvlucht van hoger opgeleiden en hogere inkomensgroepen. Het positief migratiesaldo komt voornamelijk door een sterke instroom vanuit het buitenland, hoewel de buitenlandse migratie is afgenomen de laatste jaren.

Figuur 1: Voor jongvolwassenen zijn centrumsteden aantrekkelijk. Na 10 jaar blijft ongeveer de helft van de jongvolwassenen in de vorm van een gezin met kinderen in de stad wonen.  8 van de 13 steden tellen ook een positief saldo voor jonge gezinnen. (Bron: Stadsmonitor, 2014).

De stedelijke woonkwaliteit is een belangrijk element

80% van de stedelingen zijn tevreden over hun woning, 75% over de buurt en stad. Verder is er ook een positieve evolutie merkbaar inzake het wooncomfort en de duurzaamheid van de woningen (energiezuinigheid en –recupererend). Maar de stedelingen betalen hier ook een prijs voor. De woonkosten wegen meer door vergeleken met 2011: ongeveer de helft van de huurders en 30% van afbetalende eigenaars spendeert meer dan 1/3 van het loon aan de huur of afbetaling van een woning.

Mobiliteit blijft een belangrijk aandachtspunt

Hoewel stedelingen zich duurzamer verplaatsen in de vrije tijd t.o.v. 2011, blijft de auto/motto het hoofdvervoermiddel voor woon-/werk-/schoolverkeer. Stadsbewoners geven ook aan dat onaangepaste snelheid in de buurt een probleem is en slechts de helft van de inwoners zegt zich veilig te kunnen verplaatsen als zwakke weggebruiker.

Figuur 2, 3 en 4: Verplaatsingen in de vrije tijd. (Bron: Stadsmonitor, 2014).

Steden bruisen, maar het zijn niet altijd de inwoners die daar de vruchten van plukken

Over de jaren heen is de fierheid over de stad toegenomen, al zijn er grote verschillen tussen de steden onderling. Dit geldt ook voor het vertrouwen in het stadsbestuur. Uit de economische indicatoren blijkt dat er heel wat welvaart gecreëerd wordt, al zijn het niet altijd de inwoners die daarvan genieten. Zo blijkt ook dat de jobcreatie niet noodzakelijk voor hogere arbeidsparticipatie zorgt. Het cultuur- en vrijetijdsaanbod neemt toe in de steden. In de meerderheid van de steden is de openheid ten aanzien van andere culturen toegenomen, de sociale integratie van stedelingen in hun buurt blijft op gelijke hoogte als in 2011.

Figuur 4: fierheid over de stad

Gezinnen in de stad

Kinderen en jongeren maken steeds een belangrijker deel uit van de stadsbevolking. In het algemeen is er een hoge tevredenheid van gezinnen die met kinderen in de stad wonen. Toch zijn er specifieke uitdagingen voor de steden zoals kansarmoede, hogere ongekwalificeerde uitstroom, verkeersveiligheid, enz.

Meer info: www.stadsmonitor.be